پیمایش خط­الرأس کامل دنا

 در تیرماه 1402، در قالب یک تیم ۴ نفره از باشگاه کوهیاران پارس شیراز، طی یک برنامه از پیش تعیین شده، تصمیم به پیمایش خط­ الرأس کامل دنا گرفته می­ شود. ساعت 15 روز جمعه 23 تیرماه، شیراز را به مقصد روستای میمند یاسوج، در غرب رشته­ کوه دنا ترک کرده، پس از یک سفر کوتاه سه ساعته، با رسیدن به پاسگاه محیط­ بانی میمند، حرکت خود را آغاز نموده، تا با یک کوه ­پیمایی یک ساعته، محلی را برای شب ­مانی در دره شنبلیله ­دون برگزینیم.

* شنبه 24 تیر 1402

ساعت ۴:۴۵ پا در راه می ­نهیم. مسیر انتخابی ما از طریق تنگ شنبلیله ­دون و سپس تنگ میشک­شور کوچک و بزرگ، که در منطقه حفاظت شده دنا واقع گردیده، آغاز و سپس وارد خط­الرأس غربی دنا می­گردد. ابتدای مسیر در کنار رودخانه، و در ادامه، همراه با گذر از برفچال‌های پر شیبی است، که در میان دیواره ­های عظیم، محصور شده­ اند. عمده مسیر، در جهت جنوب شرق ادامه دارد. با رسیدن به یک آبشار، که از دل برفچال­ها بیرون زده، از صخره‌های سمت راست آن تراورس می­کنیم و با چند دست به سنگ کوچک، در ارتفاع ۳۵۵۰ متری، به چمنزاری زیبا با گل­های زرد و بنفش و جویبارهای جاری در آن می­ رسیم، استراحتی کوتاه، جان تازه­ای به ما می­ بخشد. ساعت ۸:۳۰ دقیقه است و تا اینجای مسیر، به دلیل وجود صخره‌ها و دیواره‌های بلند اطراف، در سایه حرکت کرده­ ایم، مهم‌ترین چالش کار تا اینجا، ریزش­های احتمالی سنگ، در قسمت‌های مختلف مسیر می­باشد.

از اینجا به بعد، مسیر با شیب کمتری ادامه می­یابد و دره، رفته رفته بازتر می­ شود. هنوز نیم ساعت از حرکت مجدد نگذشته که قله­ ی کل­ شور نمایان می­شود. کمی جلوتر در ارتفاع حدود 3650 متر، از چشمه­ ای کوچک، آب تهیه کرده و از طریق یک یال کم ارتفاع که از دره ­ی اصلی منشعب می‌شود، در جهت جنوب به سمت گردنه ی بین قله‌های میشه ­شور و کل­ شور ارتفاع می‌گیریم. حدود یک ساعت و ربع طول می‌کشد تا به گردنه برسیم، کوله­ پشتی‌ها را گذاشته و سبکبار به سمت قلل میشه ­شور بالا و میشه شور پایین که در جهت غرب گردنه قرار دارند حرکت می‌کنیم. مدت زمان رفت و برگشت تا قله‌های میشه­ شور حدود یک ساعت است.

پس از صعود قله‌های مزبور در گردنه ناهار می‌خوریم و کمی استراحت می‌کنیم. ساعت ۱۳:۳۰ است، اکنون آماده‌ایم تا قله­ ی کل­ شور را صعود کنیم، در یک شیب تند حدود ۴۵ دقیقه بعد به قله می‌رسیم. کل­ شور دو قله ­ی صخره‌ای نزدیک به هم دارد که قله­ ی غربی، کمی بلندتر است.

مسیر را به سمت جنوب شرق ادامه می‌دهیم تا به گردنه ­ی منتهی به قله­ ی چات­ سبز برسیم. این قسمت از مسیر بسیار پُرچالش و زمان­ گیر است. بیشتر مسیر را دست به سنگ هستیم. درگردنه، از یک برفچال بزرگ تراورس کرده، خود را به زیر قله­ ی چات­ سبز می‌رسانیم. ساعت ۱۶ بر فراز قله­ ی چات ­سبز ایستاده‌ایم و همچنان قله­ ی کل­ قدویس در مقابل ما با زیبایی هرچه تمام‌تر رخ­ نمایی می‌کند.

مسیر همچنان در جهت جنوب شرقی است. خود را به گردنه­ ی کل­ پازنی به ارتفاع ۴۱۷۰ متر می‌رسانیم. از اینجا گردنه­ ی لای­ نخود و محل شب­ مانی پیداست. کمی استراحت می‌کنیم و برای صعود کل­ قدویس آماده می‌شویم. ساعت ۱۷ است، مسیر را به سمت شمال شرقی در یک شیب تند پیش می‌گیریم تا پس از ۳۵ دقیقه به قله­ی 4341 متری کل­ قدویس برسیم. اینجا بلندترین ارتفاعی است که امروز صعود کرده‌ایم. با گرفتن چند عکس یادگاری و دیدن مناظر زیبای اطراف به ویژه منظره­ ی قلل باشکوه دنا که در روزهای آینده قصد صعودشان را داریم، قله را به سمت کل­ شیدا و کل ­بلبل ترک می‌کنیم. از قله ­ی کل ­شیدا عبور کرده و پس از صعود کل­ بلبل، برای فرود به گردنه­ ی لای نخود، با تیغه‌های شرقی آن درگیرمی‌شویم.

ساعت ۱۹ است و ما در حال چادر زدن در گردنه ­ی لای ­نخود هستیم. مکانی مناسب در ارتفاع 3950 متری، در مجاورت چشمه‌ای گوارا و سرسبز با گل‌های خاص و منحصر به فرد خود.

* یک­شنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۲

پس از صبحانه و جمع کردن چادر، ساعت ۷ صبح حرکتمان را آغاز می­ کنیم. قله­ ی چال ­وهلی در مقابلمان قرار دارد. یک ساعت و نیم طول می‌کشد تا از طریق یال شمالی، صعودش کنیم. منظره زیبای کاسه ­ی ­خرسان و قلل سر به فلک کشیده غربی و قسمتی از مرکزی در برابر چشمانمان قرار دارد. از یال جنوبی فرود رفته و به سمت کاسه­ ی خرسان حرکت می‌کنیم.

کاسه­ ی خرسان با دیواره ­های بلند جنوبی و دهلیزها و شیب­های تند شمالی، مجموعه‌ای از صخره‌ها، تیغه‌ها و قلل کوچک و بزرگی است که بیش از ۳۹۰۰ متر و کم­تر از ۴۰۰۰ متر ارتفاع دارند و قله­ ی آب سپاه در انتهای کاسه­ ی خرسان با ارتفاع ۴۰9۰ قرار دارد. با صعود آن، به سمت قله­ ی ایستگاه که کمی جلوتر قرار دارد حرکت می‌کنیم تا در ساعت 12:45 بر فراز آن بایستیم. منظره‌ای جدید پیش رویمان گشوده شده است. قله ­ی قلات ­بزی با دیواره های عظیم خود در برابر ما و در جهت شمال قرار دارد. قله­ ی فردای ­قیامت کمی پایین‌تر از ما در جهت شرق دیده می‌شود. قلات­ بزی را دور می‌زنیم تا مسیر مناسبی برای صعودش انتخاب کنیم. زمان کافی برای صعود قلات­بزی و فردای­ قیامت داریم با این حال تصمیم می­ گیریم، صعودشان را به فردا موکول کنیم و اقدام به صعود قله­ ی پوتک که کمی دوردست‌تر قرار دارد کنیم.

در بازگشت، قبل از تاریکی هوا مجدداً قله­ ی خرسان­ شرقی را صعود می‌کنیم ولی می‌دانیم در ادامه مسیر به تاریکی می ­خوریم. با احتیاط کامل و با استفاده از طناب حمایت، قسمت‌های پایانی را طی می‌کنیم و خود را شب هنگام به کوله ­پشتی‌ها می‌رسانیم. ساعت ۲۱ داخل چادر هستیم تا یک شب دیگر را بر این بلندای کم­ نظیر سپری کنیم.

* دو­شنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۲

پس از صبحانه، ساعت ۷ صبح به قصد صعود قلات­ بزی حرکت می‌کنیم. از دره ­ی شمالی گردنه­ ی  خرسان‌ها، در یک شیب تند پایین می‌رویم تا صخره‌ های خرسان ­غربی را دور بزنیم. بر پیشانی یک برفچال یخ­ زده­ ی پرشیب قرار می‌گیریم تا به سمت غرب، آن را تراورس کنیم و به یال شرقی قلات­ بزی برسیم. انگار عجله‌ای نداریم، بیشتر به مناظر بی‌نظیر اطراف چشم داریم. با حوصله و به آهستگی در نهایت، ساعت ۸:۴۰ به قله می‌رسیم. مناظر اطراف به قدری زیباست که دل­ کندن از این مکان، کمی مشکل است، ولی به هرحال باید مسیر فرود را در پیش گرفت.

به گردنه خرسان‌ها باز می‌گردیم و پس از جمع کردن وسایل از همان مسیری که روز قبل، از زیر دیواره‌های جنوبی خرسان­ غربی و قلات ­بزی تراورس کرده‌ایم، فرود می‌رویم. شیب تندی را جهت رسیدن به چشمه مخملی پوتک در پیش داریم. به موازات دیواره‌های جنوبی خرسان­ شرقی در جهت جنوب شرق فرود می‌رویم و با عبور از بالای تنگ ­پوتک از چشمه ­ی پر آب آن، آب تهیه می‌کنیم و بعد از ناهار، مسیر پرشیب گردنه­ ی لوکوره را به موازات دیواره‌های جنوبی پوتک طی می‌کنیم. با رسیدن به گردنه­ ی لوکوره، فضا عوض می‌شود و منظره‌ای جدید به رویمان گشوده می‌شود. در میان ارتفاعات پیش رو، قله­ ی مورگل، با دیواره‌های عظیمش، چونان خوشه پروین می‌درخشد. قله­ ی لوکوره را در ساعت ۱۵:۳۰ صعود کرده و به سمت قله­ ی کل­ گردل به راه می‌افتیم.

با صعود کل­ گردل، وارد کاسه­ ی خفر شده‌ایم. کاسه­ ی خفر ارتفاعی بالای ۴۰۰۰ متر دارد و کمی طولانی‌تر از کاسه­ ی خرسان است و البته با چالش کمتر. قله­ ی 4265 متری تل­ گردل، در انتهای کاسه­ ی خفر قرار دارد. در ساعت ۱۹ پس از صعود آن به سمت مورگل تغییر جهت می‌دهیم تا به گردنه برسیم و مجدداً مسیر را در جهت جنوب شرق از زیر دیواره‌های جنوبی مورگل تراورس کرده تا به چشمه­ ی زیر مورگل برسیم. تازه هوا تاریک شده که به چشمه می‌رسیم (ساعت ۱۹:۴۰).  همه قمقمه‌ها را پر کرده، ادامه مسیر می‌دهیم تا به محل مورد نظر جهت شب­مانی برسیم. شبی آرام و نسبتا سرد را به صبح می‌رسانیم.

* سه­ شنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۲

طبق تصمیم شب گذشته، ابراهیم و اشکان ساعت ۵:۳۰ به سمت قله­ ی مورگل حرکت می‌کنند و رضا و محمد ساعت ۶ به سمت قاش­ مستان (بیژن3) می‌روند. قله­ ی قاش­ مستان در ساعت ۶:۴۵ و  مورگل در ساعت ۷ صعود می‌شوند. تیم قاش مستان ساعت ۷:۴۵ پای چادرها مشغول آماده سازی صبحانه هستند، بچه‌های تیم مورگل ساعت ۸:۱۵ می‌رسند.

بعد از صرف ناهار، اشکان و ابراهیم زودتر حرکت می‌کنند تا قله‌های حرا، کرسمی­ غربی و کرسمی­ شرقی را صعود کنند... ساعت ۱۷ همه بر روی قله­ ی حوض ­دال ایستاده‌ایم. با کمی توقف بر روی قله، به سمت سی چانی به راه می‌افتیم تا در ساعت ۱۷:۴۵ به قله­ ی آن برسیم. با توجه به کمبود وقت و احتمال تاریکی هوا از صعود قله­ ی بردآتش صرف­نظر کرده مسیر فرود را به سمت چشمه سی چانی پیش می‌گیریم.

در مسیر با دوست عزیزمان آقای اصغر آصفی (ساکن سی ­سخت) تماس می‌گیریم و جهت رساندن مقداری آذوقه، تنقلات و نوشیدنی هماهنگ می‌کنیم. ساعت ۲۱ بالای گردنه بیژن در حال شام خوردن در چادر هستیم.

* چهارشنبه 28 تیر 1402

کمی دیر بیدار می‌شویم و بعد از صبحانه، ساعت ۷:۳۰ حرکت می‌کنیم و پس از سه ساعت خود را به قله­ ی برف­کرمو می‌رسانیم، در ادامه مسیر، اشکان و ابراهیم به سمت قله­ ی نمک حرکت می‌کنند و محمد و رضا به سمت گردنه­ ی نمک در حرکتند، با رسیدن هر دو تیم به گردنه مزبور، راه کل­ خرمن را پیش می‌گیرند. در زیر قله­ ی کل­ خرمن، محمد مشغول آماده سازی ناهار می‌شود و رضا جهت تامین آب از زیر برفچال‌ها کمی پایین‌تر می‌رود، ابراهیم و اشکان ساعت ۱۵ بر فراز کل­ خرمن می­ ایستند.

در ادامه به گردنه­ ی نول می‌رسیم. در طول مسیر، زمانی را صرف عکس برداری و بررسی دهلیزهای منتهی به نول­ جنوبی می­ کنیم که از اینجا منظره‌ای بس بدیع دارد. پس از گردنه، خود را در تیغه‌های این قسمت از خط ­الرأس می‌یابیم. مسیری پرچالش، زمان­ گیر و در عین حال دل چسب. با تراورس از زیر دیواره‌های جنوبی نول­ شمالی، به سمت کاسه­ ی نول، ارتفاع می‌گیریم. با تامین آب از زیر برفچال‌های این قسمت از مسیر، خیالمان از بابت آب مورد نیاز فردا راحت می‌شود.

به گردنه­ ی بین قله ­های نول­ شمالی و نول جنوبی در کاسه ­ی نول رسیده‌ایم. هنوز زمان کافی برای صعود نول­ شمالی داریم اما تصمیم داریم این قله را همزمان با طلوع خورشید صعود کنیم. ساعت ۱۹:۳۰ کمپ زده‌ایم تا آخرین شب­مانی را بر بلندای شرقی دنا داشته باشیم.

* پنج شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۲

ساعت ۵:0۵ دقیقه صبح است و ما بر فراز قله نول ­شمالی، در یک هوای سرد، منتظر طلوع خورشید هستیم. بیست دقیقه پیش از پای چادر که درست در سمت جنوب قله قرار دارد، راه افتاده‌ایم. قله­ ی کل­ خرمن در غرب، پازن­ پیر در شرق و دشت‌های شمالی دنا که از اینجا مانند نقشه‌های هوایی دیده می‌شوند، منظره‌ای بس بدیع به وجود آورده ­اند که بی‌اختیار لب هر بیننده‌ای را به ستایش خالق توانایش می‌گشاید.

مسیر فرودمان از طریق تنگ­ رمبسه است. دره­ ای پُر برف که بین قله ­های پازن پیر و تاپو به سمت شمال پایین می­ رود و قله­ ی رمبسه در جنوب آن، سر به سینه آسمان دارد. ساعت ۱۸:۳۰ خود را به چشمه ملکی می‌رسانیم و ساعت ۲۰ ، پس از 124 کیلومتر پیمایش، سوار نیسان در حال عزیمت به روستای نُقُل پادنا هستیم.

ساعاتی بعد در پیچ و خم جاده یاسوج - شیراز در حرکتیم.

اعضای شرکت کننده: رضا کریمی (سرپرست) – محمد نامجو (مسئول فنی) – ابراهیم نامجو – اشکان واقفی